“Verantwoordelijk voelen kent overprestatie en klein houden” als verschijningsvorm noteerde ik in mijn dagboek in de zomer van 2021 toen ik me weer eens grenzeloos verantwoordelijk voelde voor het innerlijk werk van mijn man, de zorgen van mijn zus, niet mijn succes wilde voelen en het ongemak van mijn moeder. Het onderscheid leren voelen waar je verantwoordelijk voor bent en waar je je verantwoordelijk voor voelt zorgt ervoor dat je toekomt aan de dingen waar jij je mee bezig wilt houden. 

Jarenlang liep ik, net als anderen, met de zinnen rond ‘als ik het niet doe, wie dan’, ‘ik ben verantwoordelijk voor die club dus…’ of ‘als ik zeg wat ik wil dan ben ik verantwoordelijk voor de gevolgen voor de ander’.

Denk even goed na welk verhaal jij jezelf vertelt als het gaat over jezelf verantwoordelijk voelen. Verantwoordelijkheid kent namelijk vele gezichten.

Macht weggeven en waarheid toe-eigenen
Een man zei ooit tegen mij ‘jouw artikelen kunnen we niets mee ze zijn namelijk niet wetenschappelijk onderbouwd’. Nu realiseer ik me dat ik me jarenlang klein heb gehouden levend vanuit deze illusie. Ik gaf mijn macht weg, ik hield me klein en liet mijn stem niet horen. Nog niet was ik toen in staat om verantwoordelijkheid te nemen voor mijn waarheid.  

Patriarchale krachten en een grote broek
Een man zei ooit tegen mij ‘je hebt een broek aangetrokken die te groot is voor je’. Nu realiseer ik me dat ik dat inderdaad gedaan heb en dat mijn manier van werken als programmamanager zijn positie ondermijnde: ik legde verbinding, zorgde voor samenwerking en bouwde een vertrouwensrelatie op met de voorzitter van de raad van bestuur. Toen was ik nog niet in staat om te zien welke andere patriarchale krachten hier verantwoordelijk voor waren en hoe ik ook als klein kind onbewust een taak op me had genomen die niet van mij was.

Vrouwenverraad
Een vrouw zei ooit tegen mij “mannen werken alleen maar met jou samen omdat je er goed uit ziet.” Nu realiseer ik me dat ik net als zij onderdeel was van een dynamiek tussen vrouwen die voortkomt (en onder ons vrouwen nog steeds aanwezig is) uit vrouwenvervolging waarin vrouwen gevraagd werden om andere vrouwen te verraden, zodat zijzelf het leven zouden behouden. Nog niet was ik toen in staat om te zien dat ik als vrouw medeverantwoordelijk was voor het in stand houden van dat verraad. 

Twee dynamieken aan het werk 
Mijn zus zei ooit tegen mij ‘als jij er niet was geweest had ik het niet overleefd’. Nu realiseer ik me dat dat precies is wat ik altijd heb gevoeld, ik moest er zijn voor haar, sterk en krachtig zijn zodat zij op mij kon leunen. Bij gebeurtenissen van verlies, scheiding, verdriet moest ik er zijn voor anderen. Tegelijkertijd was niemand er voor mij want ik had geleerd om te laten zien dat ik het allemaal wel aankon terwijl ik van binnen schreeuwde om veiligheid, geborgenheid en warmte. Nog niet was ik toen in staat om te zien dat wanneer mensen om mijn hulp vroegen ik me grenzeloos verantwoordelijk voelden voor hen en ik ervan overtuigd was dat dit was wat ik wilde ‘er voor anderen zijn’. 

Het kind in mij wat nog aan het overleven was
Al die jaren was ik er nog niet aan toe om te zien dat mijn over prestatie en me klein houden zijn oorsprong vonden in datgene wat ik ontmoet heb toen ik werd geboren. Mijn taak was groter als wat ik als kind kon dragen, ik werd verraden door mijn moeder, wilde laten zien dat ik het allemaal wel kon en hield me klein zodat ik niet kon falen, voorbij kon groeien aan het gezin waarin ik geboren was. 

Mind your own business
Het is in mij, het is wat ik ontmoet en ontmoet heb en groter dan mij. Het is persoonlijk, collectief en eeuwenoud. Het nemen van verantwoordelijkheid gaat in eerste instantie over het nemen van de verantwoordelijkheid om weer te beschikken over jezelf, je wil en wat jij nodig hebt. Jaren geleden las ik de tekst ‘mind your own business’. Als iedereen dat nu eens doet dan ontstaat er vanzelf de verbinding, zijn we vanuit daar meer in staat om te luisteren naar elkaar en bruggen te bouwen. 

Food for thought
Waar neem jij verantwoordelijkheid die niet van jou is?
Voor wie neem jij verantwoordelijkheid? 
Wat is je verantwoordelijkheid? 
Is het waar dat jij verantwoordelijk bent waar jij je verantwoordelijk voor maakt?

Liefs,

Ik, ondernemer, krachtige vrouw, onzeker meisje, rebellerende dochter, zorgzame moeder, ondeugende minnares en vechter voor vrijheid.

Volg haar op Instagram @bconnectedbyanneliek 
Klik hier voor een connectieverzoek. 

Anneliek van der Heijden (1979) schrijft vanuit haar expertise, ervaring en de ontmoeting met anderen. Als leiderschapscoach, schrijver, trauma-expert en ervaringsdeskundige geeft zij woorden aan datgene wat voor velen niet in woorden te vangen is. Na jarenlange ervaring op het gebied van leiderschapsontwikkeling, persoonlijke ontwikkeling en trauma leeft zij voor het zichzelf bevrijden van oude conditioneringen om zo weer in verbinding met zichzelf te komen. Zij inspireert, steunt en begeleidt anderen in zichzelf bevrijden om weer regie te ervaren in leven en werk.

#Persoonlijkegroei #Leiderschap #Zelfontwikkeling #Ontwikkelen #IZR